ASC’nin Kaydı
ASC’nin (Açık Anonim Şirket) kaydı, anonim şirketin ASC – Açık Anonim Şirket biçiminde kaydedilmesini ifade eder. ASC’nin QSC’den farkı, ASC hissedarlarının diğer hissedarların onayı olmadan hisselerini diledikleri gibi tasarruf edebilmeleridir.
Azerbaycan’da, MMC’den sonra ikinci popüler işletme türü Açık Anonim Şirket (ASC)’dir. ASC’nin kaydı, MMC’nin kaydında olduğu gibi Azerbaycan Cumhuriyeti Medeni Kanunu’na göre belirlenir. Yeni yatırımlı ticari tüzel kişiliklerin devlet kaydı için ilgili vergi makamına aşağıdaki belgelerin sunulması gerekir:
Kurucu (birden fazla kurucu varsa tüm kurucular) veya yetkili vekilleri tarafından imzalanmış ve noter onaylı başvuru;
Başvuru ile birlikte, tüzel kişilik statüsü almak isteyen kuruluşun kurucusu (kurucuları) veya yetkili temsilcileri tarafından onaylanmış 2 nüsha tüzük;
Tüzel kişilik statüsü almak isteyen kuruluşun oluşturulması, tüzüğün onaylanması ve yönetim organlarının oluşturulmasına dair kurucular veya yetkili temsilciler tarafından onaylanmış kararlar;
“Ticari kuruluşun devlet kaydı başvurusu”nun kurucular hakkındaki ekleri (kurucu tüzel kişi ise “Kurucu tüzel kişiler hakkındaki bilgiler”, devlet kayıt belgesi ve tüzüğünün noter tasdikli sureti, gerçek kişi ise “Kurucu gerçek kişiler hakkındaki bilgiler”, kimlik belgesi sureti, yönetici veya yasal temsilcinin atanmasına dair kararın sureti ve kimlik belgesi sureti);
Kuruluşun yasal adresini doğrulayan belge;
ASC’nin tüzüğünde sermayenin belirli bir sürede, yani 3 aydan fazla olmayan bir süre içinde ödenmesi öngörülmemişse, sermayenin ödendiğini doğrulayan belge (banka makbuzu, gayrimenkul ipoteği vb.) ve sermayeye nakit dışı varlıklar yatırıldığında bağımsız denetçi raporu;
Devlet harcının ödendiğine dair belge ve vekaletname (başvuru, kurucunun yetkili vekili tarafından imzalanmışsa).
ASC, yıllık faaliyet raporunu ve mali raporlarını (mikro ve küçük girişimler hariç) kamuya açık biçimde her yıl yayınlamak zorundadır. ASC’lerde hissedar sayısı sınırlı değildir. Kurucusu tek bir gerçek ya da tüzel kişi bile olabilir. ASC’nin asgari sermaye miktarı 4000 AZN’dir.
QSC’nin Kaydı
QSC’nin (Kapalı Anonim Şirket) kaydı da MMC ve ASC’nin kaydı gibi Azerbaycan Cumhuriyeti Medeni Kanunu ile belirlenir. QSC’nin kaydı, genellikle büyük şirketlerin oluşturulması, kaydı ve yönetimi için önemli miktarda fon sağlamak amacıyla gerçekleştirilir. QSC katılımcıları, şirket yönetimi ve mülkiyetinde hak tanıyan hisselere sahip olurlar.
QSC’nin devlet kaydı için aşağıdaki özellikler geçerlidir:
Hisseleri yalnızca kurucular arasında dağıtılır ve çoğunluğun onayı ile devredilebilir;
QSC, halka açık abonelikle veya başka yollarla sınırsız sayıda kişiye hisse teklif edemez;
QSC, hisselerini yalnızca kurucular veya önceden belirlenmiş kişilere dağıtabilir;
QSC hisseleri, kurucular arasında yapılan anlaşmaya göre edinilir;
Medeni Kanun’un 100.3 maddesine göre şirket, yıllık faaliyet raporu ve bilançolarını kamuya açık biçimde yayınlamalıdır;
QSC’lerde hissedar sayısı Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen limiti aşamaz, aksi halde 1 yıl içinde ASC’ye dönüştürülmeli veya bu süre sonunda sayı azaltılmazsa mahkeme kararıyla feshedilir;
QSC’nin katılımcı sayısı en fazla 50 gerçek ve tüzel kişi olabilir;
QSC’nin asgari sermaye miktarı 2000 AZN’dir.
ASC ve QSC’nin Elektronik Kaydı
Azerbaycan Cumhuriyeti vatandaşı gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan yerli yatırımlı ASC ve QSC’lerin devlet kaydı ücretsiz olarak elektronik ortamda da yapılabilir. Elektronik kayıt, güçlü elektronik imza (ASAN imza dahil) veya elektronik imza olmadan da Vergi İdaresi portalının “Çevrimiçi yazışma ve e-VHF” bölümünün “H/Ş elektronik kaydı” kısmına girilerek gerçekleştirilir.
SMALL MEDIUM ENTERPRISES Danışmanlık Şirketinin avukatları uzun süredir tüzel kişiliklerin devlet kaydı ve lisans alımı alanında hizmet vermektedir. Ayrıca kayıtlı bilgilerin sonraki değişikliklerini de takip ederler. Şirketin devlet kaydı ve lisans alımı konusundaki organize çalışma, her türlü tüzel kişiliğin hızlı biçimde kaydedilmesini sağlar.
